एन. सुर्यानारायण सर यांच्या जीवनाचा गौरवपूर्ण प्रवास

 एन. सुर्यानारायण सर यांच्या जीवनाचा गौरवपूर्ण प्रवास

१५ जुलै १९३९ रोजी तमिळनाडूमधील काकीनाडा येथे जन्मलेल्या एन. सुर्यानारायण, ज्यांना प्रेमाने एरिक सुर्यन म्हणून ओळखले जाते, यांनी आपले संपूर्ण जीवन शिक्षणाच्या सेवेत आणि विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासासाठी समर्पित केले आहे. लहान गावातून एक लोकप्रिय इंग्रजी भाषेचे शिक्षक होण्याचा त्यांचा प्रवास त्यांच्या अविरत समर्पणाचे आणि शिक्षणाबद्दलच्या प्रामाणिक प्रेमाचे प्रमाण आहे.

सूर्यनारायण सर यांचे लहानपण मद्रास (आता चेन्नई) या गजबजलेल्या शहरात गेले, जिथे त्यांनी प्रतिष्ठित डॉन बॉस्को शाळेत शिक्षण घेतले. लहानपणापासूनच त्यांच्या शैक्षणिक कौशल्याचे आणि साहित्याविषयीच्या प्रेमाचे दर्शन झाले. त्यांनी मद्रासमधील प्रेसिडेंसी कॉलेज आणि क्रिश्चन कॉलेजमध्ये आपले शिक्षण पूर्ण केले आणि १९६४ मध्ये इंग्रजी साहित्यात पदव्युत्तर पदवी मिळवली. 

१९६४ मध्ये, सुर्यनारायण यांनी हैदराबादच्या विवेकवर्धिनी कॉलेजमध्ये व्याख्याता म्हणून आपल्या अध्यापनाच्या कारकिर्दीला सुरुवात केली. याच काळात त्यांची भेट सरिता नावाच्या एका सुंदर आणि बुद्धिमान उत्तर भारतीय मुलीशी झाली. १९६६ मध्ये या मुलीशी त्यांनी विवाह केला.

स्वामी रामानंद तीर्थ यांच्या भेटीने सुर्यनारायण सर यांच्या जीवनाला एक नवे वळण मिळाले. स्वामीजींच्या दृष्टिकोनाने प्रेरित व त्यांचे निमंत्रण स्वीकारून‌ सुर्यनारायण सर यांनी अंबेजोगाई येथील योगेश्वरी महाविद्यालयात अध्यापनाचे कार्य सुरू केले. त्यांच्या नाविन्यपूर्ण अध्यापन पद्धतींनी त्यांना इंग्रजी विषयाचे लोकप्रिय शिक्षक म्हणून प्रसिद्धी मिळवून दिली. विद्यार्थी त्यांच्या प्रभावशाली अध्यापन शैलीकडे आणि इंग्रजी साहित्याच्या गहन अभ्यासाकडे आकर्षित झाले.

१९६८ मध्ये, सुर्यनारायण परळी वैजनाथ येथे आले आणि वैद्यनाथ कॉलेजमध्ये व्याख्याता म्हणून रुजू झाले. त्यांच्या विद्यार्थ्यांप्रती असलेल्या वचनबद्धतेने वर्गाच्या बाहेरही त्यांचा प्रभाव वाढला. सुर्यनारायण सर यांचे घर विद्यार्थ्यांसाठी मार्गदर्शनाचे केंद्र आणि गरजवंत विद्यार्थ्यांसाठी आश्रयस्थान बनले. अनेक विद्यार्थी त्यांचे मार्गदर्शन घेण्यासाठी आणि इंग्रजी संभाषणाचा सराव करण्यासाठी गावखेड्यातून येत असत. सरांच्या मार्गदर्शनामुळे अनेक विद्यार्थ्यांच्या जीवनाला आकार आला. अनेक विद्यार्थी त्यांच्या या कार्यामुळे मोठे यश प्राप्त करू शकले.

त्यांच्या व्यावसायिक जीवनाबाहेर, सुर्यनारायण सर यांना अनेक आवडी होत्या. त्यांना क्रिकेट, टेबल टेनिस आणि बॅडमिंटन खेळायला आवडत होते. दूरपर्यंत पायी पायी चालण्याचा छंद आजवर जोपासला. सुर्यनारायण सर एक प्रगल्भ व इंग्रजी साहित्याचे गाढे अभ्यासक आणि प्रगल्भ वाचक होते आणि त्यांच्या संग्रही आजही त्यांच्या घरी क्लासिक पुस्तकांचे ग्रंथालय आहे. त्यांना ऐतिहासिक ठिकाणी भेटी द्यायला आणि आपल्या विद्यार्थ्यांसोबत वेळ घालवायला आवडत असे. दक्षिण भारतीय खाद्यपदार्थांचे ते मोठे चाहते होते.

सुर्यनारायण सर १९९९ मध्ये सेवानिवृत्त झाले. सेवानिवृत्तीनंतरही अनेक वर्षे त्यांनी अध्यापनाचे कार्य गरजवंत विद्यार्थ्यांसाठी घरीच केले. सेवानिवृत्त होऊन सूर्यनारायण सरांना पंचवीस वर्षे झाली आहेत परंतु आजही ते विद्यार्थ्यांच्या संपर्कात आहेत नव्हे तर दूरदूर ठिकाणांहून विद्यार्थी त्यांना भेटायला येतात. आजही अनेक विद्यार्थ्यांना सरांसोबत वेळ घालवायला आवडतो. त्यांना नव्याने अनेक गोष्टी शिकता येतात. सुर्यनारायण सर यांचे त्यांच्या विद्यार्थ्यांप्रती असलेले अविरत प्रेम अनेक विद्यार्थ्यांना भारावून टाकते.

सुर्यनारायण सर यांना फक्त त्यांच्या शैक्षणिक कर्तृत्वाने नाही तर त्यांच्या विद्यार्थ्यांप्रती असलेल्या निःस्वार्थ प्रेमासाठी ओळखले जाते. एकेकाळी विद्यार्थ्यांनी गजबजलेले त्यांचे घर पाहून अनेक जुन्या आठवणींना उजाळा मिळतो. सुर्यनारायण सर यांच्या जीवनशैलीचे अनुकरण करण्याचा प्रयत्न अनेक विद्यार्थी करतात.

आज सुर्यानारायण सरांचा वाढदिवस आहे. वाढदिवसानिमित्त सरांना हार्दिक शुभेच्छा! प्रभू वैद्यनाथ आपल्याला दीर्घायुष्य, आरोग्यमय जीवन देवो आणि सुखी समृद्ध ठेवो हीच प्रार्थना.

                ✍️  अमोल कांबळे